Halıcılık ve Kilimcilik (Ön Lisans): Anadolu'nun Renklerini Geleceğe Taşı!

Halıcılık ve Kilimcilik ön lisans programı, geleneksel Türk el sanatlarının en önemli dallarından biri olan halı ve kilim dokuma sanatını yaşatmayı, geliştirmeyi ve modern tekniklerle geleceğe taşımayı amaçlar. Bu alanda uzmanlaşmak isteyenler için kültürel mirasla iç içe, yaratıcı ve üretken bir mesleki eğitim fırsatı sunar.

Bölüm Nedir, Ne İşe Yarar?

Bu bölüm; el dokuması halı ve kilimlerin üretim tekniklerini, desen ve motif anlamlarını, boyama ve iplik hazırlama süreçlerini öğretir. Aynı zamanda geleneksel dokuma sanatını çağdaş tasarımlarla birleştirebilecek bireyler yetiştirmeyi hedefler. Mezunlar, kültürel mirasın korunması, üretimi ve pazarlanması alanlarında görev alabilir.

Ders İçeriği

Eğitim süresi 2 yıldır. Hem teorik hem uygulamalı olarak verilen başlıca dersler:

  • Halı ve Kilim Desenleri

  • Doğal Boyama Teknikleri

  • İplik ve Dokuma Teknolojisi

  • Anadolu Türk Halı ve Kilim Sanatı Tarihi

  • Tasarım ve Renk Bilgisi

  • Dokuma Tezgâhlarında Uygulamalı Eğitim

  • Kültürel Miras ve Sanat Tarihi

  • El Sanatlarında Girişimcilik ve Pazarlama

  • Proje ve Portfolyo Hazırlığı

  • Staj (Alan Uygulamaları)

Halıcılık ve Kilimcilik Bölümü Mezunları İçin İş Olanakları

Türkiye, el dokuma halı ve kilim üretimi konusunda köklü bir geçmişe ve önemli bir ihracat potansiyeline sahiptir. Bu bağlamda, Halıcılık ve Kilimcilik ön lisans programından mezun olan teknikerler, sektörde nitelikli iş gücüne duyulan ihtiyaç doğrultusunda birçok farklı alanda istihdam edilebilmektedir.

Mezunların Alabileceği Unvan ve Temel Görev Alanları

Halıcılık ve Kilimcilik bölümü mezunları, sektörde genellikle “Halı Teknikeri” unvanıyla görev yapmaktadır. Bu teknikerler, geleneksel el sanatlarını yaşatmanın yanı sıra, modern üretim tekniklerini de kullanarak sektörde kalite ve verimliliği artırmada önemli roller üstlenirler.

Çalışma Alanları

Halı ve kilim teknikerleri hem kamu kurumlarında hem de özel sektörde çeşitli pozisyonlarda istihdam edilebilir. Mezunların görev alabileceği başlıca kurum ve kuruluşlar şunlardır:

Kamu Kurumları

Kültür ve Turizm Bakanlığı

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)

İl Özel İdareleri

Halk Eğitim Merkezleri

  • Özel Sektör

Halı ve kilim üretimi yapan özel dokuma fabrikaları

Tekstil firmaları

El halısı dokuyan atölyeler

Desen üretimi yapan işletmeler

Brode nakışı yapan firmalar

Dokuma ve boya atölyeleri

Brode deseni hazırlayan tasarım ofisleri

  • Girişimcilik Fırsatları

Kendi atölyesini veya işletmesini kurarak özgün tasarımlarla halı ve kilim üretimi gerçekleştirebilir.

Turistik bölgelerde satış ve tanıtım odaklı küçük ölçekli işletmeler açabilir.

El dokuması ve geleneksel desenlere yönelik özel sipariş üretimlerle markalaşma şansı yakalayabilir.

Maaş ve Kariyer Olanakları

Halıcılık ve Kilimcilik alanında çalışan teknikerlerin maaşları, görev yaptıkları kurumun türüne, deneyim seviyelerine ve teknik yetkinliklerine göre değişiklik göstermektedir. Kamu kurumlarında çalışan teknikerler devlet memuru statüsünde sabit bir maaşla çalışırken, özel sektörde çalışanlar deneyimlerine bağlı olarak daha yüksek gelir elde edebilirler.

Alanında uzmanlaşmış, yaratıcı tasarımlar geliştiren ve modern dokuma tekniklerine hakim teknikerlerin sektörde yükselme ve markalaşma şansı oldukça yüksektir. Bu nedenle mezunların teknik gelişmeleri yakından takip etmeleri ve sürekli kendilerini geliştirmeleri önemlidir.

İş Arama Kanalları

Halıcılık ve Kilimcilik mezunları, güncel iş ilanlarını takip etmek için çeşitli kariyer platformlarını kullanabilirler. Özellikle İşkur üzerinden, yerel belediyelerin istihdam ofisleri, bu alanda iş arayanlar için önemli kaynaklardır. 

KPSS ile Atanma Şansı

Bu bölüm mezunlarının kamuya atama şansı oldukça sınırlıdır. Ancak bazı istisnai kadrolar bulunabilir:

  • Kültürel miras uzman yardımcısı (İlgili şartlara göre)

  • Halk eğitim merkezlerinde usta öğretici

  • Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı projelerde görev

Kullanılabilecek muhtemel nitelik kodları:

  • 3192: El sanatları ile ilgili bölümlerden mezun olanlar

DGS ile Dikey Geçiş İmkanları

DGS (Dikey Geçiş Sınavı) ile aşağıdaki lisans programlarına geçiş yapılabilir:

  • Geleneksel Türk El Sanatları

  • Halı-Kilim ve Geleneksel Kumaş Desenleri

  • Tekstil ve Moda Tasarımı

  • Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım

  • Sanat ve Tasarım Fakültelerinin ilgili bölümleri

Geçiş yapılabilecek bölümler YÖK tarafından her yıl güncellenmektedir. Bu nedenle geçiş yapılacak yılda yayımlanan kılavuz dikkatli incelenmelidir

Avantajları

  • Geleneksel sanatı yaşatma ve gelecek kuşaklara aktarma imkânı

  • Kültürel projelerde ve turizm sektöründe iş imkânı

  • El emeğine dayalı üretimle girişimcilik fırsatı

  • DGS ile sanatsal lisans bölümlerine geçiş imkânı

  • Kadın istihdamı projelerinde aktif rol alma potansiyeli

Dezavantajları

  • Kamuya atama sayısı oldukça sınırlı

  • Elle üretim zahmetli ve zaman alıcı olabilir

  • Pazarlama ve satış için girişimcilik gerekebilir

  • Endüstriyel halı üretimi ile rekabet edilmesi güç olabilir

  • Sektörel farkındalık ve ilgi sınırlı olabilir